Wybierając działkę pod budowę domu, najczęściej kierujemy się atrakcyjną lokalizacją oraz ceną. Powinniśmy wziąć również pod uwagę parametry gruntu, ponieważ posadowienie budynku na niestabilnym podłożu będzie trudniejsze i bardziej kosztowne.
Grunt na interesującej nas działce powinniśmy sprawdzić jeszcze przed jej zakupem. Od jego rodzaju zależą nasze nakłady na wykonanie odpowiednich fundamentów. Niestabilny i niezabezpieczony odpowiednio grunt nawet pod częścią zabudowy, będzie powodował nierównomierne osiadanie budynku, a w efekcie pękanie ścian, sufitów i odpadanie tynku.
Jaki grunt jest najlepszy pod budowę domu?
Za najlepsze grunty pod budowę domu specjaliści uznają grunty niespoiste, czyli piaski i pospółki. Mają one niską ściśliwość i dobrze przepuszczają wodę. Grunty te przestają osiadać w krótkim czasie po zakończeniu budowy.
Wszelkich niezbędnych informacji na temat gruntu dostarczą nam badania geotechniczne. Realizowane są one poprzez wykonanie odwiertów i pobranie próbek ziemi do analizy. Na ich podstawie można określić poziom wód gruntowych, jak i rodzaj gruntu w poszczególnych warstwach. Na podstawie otrzymanych wyników projektowany jest rodzaj i forma fundamentów, aby stabilnie posadowić budynek. W skrajnych przypadkach warto zrezygnować z zakupu gruntu, gdy przygotowanie odpowiednich fundamentów okaże się nieopłacalne.
Jakie rodzaje gruntów nie są wskazane pod zabudowę?
Grunty organiczne (np. torfy) łatwo się odkształcają. Powoduje to przemieszczanie się fundamentów, czego następstwem jest pękanie konstrukcji budynku. Występują one najczęściej na terenach, gdzie płynęły rzeki lub występowały zbiorniki wodne.
Mady to grunty występujące w pobliżu rzek. Wody powodziowe, które zalewały dany teren, naniosły materiał, który jest kiepskim podłożem pod budowę domu.
Ostrożność należy zachować również w przypadku gruntów nasypowych, czyli utworzonych przez człowieka. Zasypywanie wyrobisk i zagłębień mieszanką różnych gruntów z domieszką gliny lub iłów sprawia, że grunt trudno zagęścić, a woda szybko je uplastycznia.
W jaki sposób wybudować dom na niestabilnym gruncie?
Jest kilka metod, które umożliwią nam wybudowanie domu na niestabilnym gruncie. Zazwyczaj wiąże się to z przygotowaniem terenu w taki sposób, że możliwe będzie wykonanie fundamentu, którego zdaniem jest przenoszenie na grunt obciążeń wywieranych przez budynek. W każdym przypadku trzeba się jednak liczyć z wyższymi kosztami inwestycji niż w przypadku tradycyjnych fundamentów.
- Wymiana gruntu to jedno z najprostszych rozwiązań. Polega na usunięciu gruntu słabej jakości i nawiezieniu w jego miejsce zagęszczonego, różnoziarnistego piasku, chudego betonu lub piasku stabilizowanego cementem. Zabieg taki można przeprowadzić, jeśli niestabilny grunt nie sięga niżej niż 2-3 metry poniżej poziomu terenu.
- Studnie kopane wykonuje się z betonowych kręgów używanych do budowy studni przeznaczonych do czerpania wody. Kręgi wkopuje się do takiej głębokości, aż oprą się na dobrym gruncie. W studniach montuje się zbrojenie, które łączy się później z ławą fundamentową i całość wypełnia się betonem. Dom można posadowić na studniach, gdy grubość słabego gruntu wynosi 2-3 metry.
- Fundamenty na palach wykonuje się zarówno na terenach z niestabilnym gruntem, jak i na działkach z wysokim poziomem wód gruntowych. Pale powinny mieć taką długość, aby sięgnąć stabilnych warstw podłoża. Często sięgają kilkanaście metrów poniżej poziomu terenu. Dopiero na nich wykonuje się fundament budynku.
Pale mogą być wiercone lub wbijane. Innym rodzajem są pale żwirowe. W tym przypadku grunt należy wybrać z wykopu pod fundament aż do pojawienia się lustra wody. Wykop należy pogłębić i wypełnić grubym kruszywem, które zagęszcza się ubijakiem tak długo, aż pojawi się opór ze strony stabilnego podłoża. W tym przypadku należy dodatkowo zadbać o dobrą izolację fundamentu oraz wzmocnić go żelbetowym wieńcem. - Płyta fundamentowa umożliwia stawianie budynków na dowolnym rodzaju gruntu. Ciężar budynku jest rozłożony na znacznie większej powierzchni niż w przypadku tradycyjnego fundamentu. W przypadku wykonania ławy na gruntach, na których zbiera się woda, konieczne jest wykonanie dobrej izolacji i zabezpieczenia przed wilgocią w postaci drenażu opaskowego. Ława fundamentowa nie jest rozwiązaniem tanim, ale może okazać się bardziej opłacalna niż wykonanie głębokich fundamentów.